Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej działając na podstawie art. 62 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, a także zgodnie z punktem 12.3. Programu rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 Aktywny Maluch 2022–2029, zwanego dalej „Programem”, ogłosił w dniu 04.08.2025 r. zmianę przedmiotowego Programu oraz uzupełniający nabór wniosków o dofinansowanie tworzenia miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 i funkcjonowania nowoutworzonych miejsc opieki.
Program otrzymuje tekst jednolity obowiązujący od dnia ogłoszenia.
Wprowadzone zapisy mają na celu dostosowanie Programu do zaktualizowanego 3 czerwca 2025 r. Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego. Dodatkowo nowe modyfikacje mają usprawnić jego realizację, poprawić dotychczasowy proces zawierania umów oraz wesprzeć osiągnięcie wskaźników.
I. Wszczęcie naboru uzupełniającego wniosków o dofinansowanie.
- Nabór jest skierowany do adresatów wskazanych w rozdziale 3 Programu, przy czym z wnioskowania wyłączony jest:
- podmiot, wobec którego wojewoda ustali wystąpienie przesłanki z pkt 8.1.15.2.-8.1.15.8 Programu,
- podmiot, który na dzień złożenia wniosku nie prowadzi działalności gospodarczej oraz samorządy powiatów i województw,
- podmiot, znajdujący się na liście rezerwowej, o której mowa w pkt 5.2.7b, w zakresie instytucji opieki figurującej na liście rezerwowej, na którą nie złożył formalnej rezygnacji z udziału w Programie.
- W naborze uzupełniającym, w przypadku braku środków FERS, Minister może przyznać jedynie środki na tworzenie nowych miejsc opieki bez środków na funkcjonowanie, w tzw. trybie nadkontraktacji KPO.
- Okres trwania naboru wniosków 04.08.2025 – 05.09.2025.
- Wnioski można składać wyłącznie w formie elektronicznej wskazując Podkarpacki Urząd Wojewódzki jako właściwy ze względu na położenie gminy, na terenie której prowadzona jest instytucja opieki lub planowane jest utworzenie instytucji:
- w przypadku gmin – za pośrednictwem formularza w systemie teleinformatycznym Rejestr Żłobków,
- w przypadku podmiotów innych niż jst – za pośrednictwem formularza RKZ-6 na Portalu Informacyjno-Usługowym Emp@tia (PIU Emp@tia).
- Dokładny harmonogram przebiegu naboru uzupełniającego określony został w załączniku nr 5 do Programu.
- Środki finansowe z KPO mogą być przeznaczone na tworzenie nowych miejsc opieki wyłącznie w żłobkach i klubach dziecięcych, w tym miejsc dla dzieci z niepełnosprawnością lub wymagających szczególnej opieki. W przypadku gmin środki mogą być przeznaczone na budowę lub renowację żłobków i klubów dziecięcych (zgodnie z zasadami projektowania uniwersalnego oraz zakup nieruchomości i infrastruktury (zakup gruntów i lokalów). Podmioty inne niż gminy mogą przeznaczyć środki wyłącznie na adaptację, tj. dostosowanie budynków lub pomieszczeń do potrzeb dzieci (także z niepełnosprawnością), w tym do wymogów budowlanych, sanitarno-higienicznych, bezpieczeństwa przeciwpożarowego, organizacja kuchni, stołówek, szatni itp., w celu utworzenia żłobka lub klubu dziecięcego.
- Ze środków FERS może być dofinansowane tworzenie miejsc opieki w żłobkach, klubach dziecięcych i u dziennych opiekunów, w tym miejsc dla dzieci z niepełnosprawnością lub wymagających szczególnej opieki. Zarówno w przypadku gmin, jak i podmiotów innych niż gminy, środki można przeznaczyć na:
- utworzenie miejsca opieki w ramach istniejącej instytucji opieki lub
- w nowoutworzonej instytucji opieki, na które podmiot nie otrzymał wsparcia ze środków KPO;
- Dofinansowanie kosztów funkcjonowania przez 36 miesięcy (najpierw przez 12 miesięcy, a następnie przez kolejne 24 miesiące) wszystkich miejsc opieki nowoutworzonych zarówno ze środków FERS i ze środków KPO, realizowane będzie ze środków FERS, z wyłączeniem sytuacji, o których mowa w pkt. 2.
- Forma wsparcia: dofinansowanie do 100% wysokości inwestycji, jednak nie więcej niż:
- z KPO dla jst wynosi 57 528 zł bez VAT na 1 nowo tworzone miejsce w żłobku lub klubie dziecięcym. Wysokość dofinansowania może zostać zwiększona o wartość podatku VAT, z wyjątkiem przypadków, gdy podmiot posiada prawną możliwość odzyskania tego podatku,
- z KPO na tworzenie miejsc dla podmiotów innych niż jst wynosi 12 410 zł z VAT na 1 nowotworzone miejsce w żłobku lub klubie dziecięcym. Dofinansowanie nie będzie uwzględniać wartości podatku VAT, jeśli podmiot posiada prawną możliwość odzyskania tego podatku,
- z FERS na tworzenie miejsc dla jst i podmiotów innych niż jst wynosi 12 410 zł z VAT na 1 nowotworzone miejsce w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna,
- kwota dofinansowania funkcjonowania nowoutworzonego miejsca opieki w żłobku, klubie dziecięcym i u dziennego opiekuna wynosi miesięcznie do ok. 837 zł.
- Wniosek składa się na utworzenie nowych miejsc opieki, tj. takich, które nie są jeszcze wpisane do rejestru/wykazu, z wyjątkiem gmin, które mogą także wnioskować o dofinansowanie ze środków KPO na miejsca utworzone w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 18 stycznia 2023 r.
- Wnioskodawca składa wniosek według zasad rozdziału 6 wraz z dokumentem potwierdzającym tytuł prawny do lokalu wskazanym w pkt 8.1.10.1 w przypadku gminy albo w pkt 8.1.11.1 w przypadku podmiotów innych niż jst.
- W przypadku gmin, które aplikują o dofinansowanie miejsc opieki utworzonych w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 18 stycznia 2023 r. do wniosku dołącza się wypełniony załącznik nr 6 do Programu, w którym wskazuje się instytucje.
- Wskutek rozstrzygnięcia naboru uzupełniającego, gdzie wnioskowane kwoty przekroczą dostępną pulę środków, powstanie lista rezerwowa. Lista rezerwowa powstała wskutek naboru uzupełniającego będzie przedmiotem ewentualnego kontraktowania po zakończeniu obsługi listy rezerwowej z VI tury naboru ciągłego – do wysokości dostępnych środków.
- Wyniki naboru zostaną podane do publicznej wiadomości na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: www.gov.pl/rodzina, w zakładce Aktywny Maluch 2022-2029, w terminie do 3 października 2025 r.
- Podmioty inne niż gminy, które otrzymają dofinansowanie do tworzenia miejsc opieki dla dzieci do lat 3, są zobowiązane do utrzymania miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 przez okres 3 lat od zakończenia zadań objętych dofinansowaniem.
- Szczegółowe zasady naboru zawarte są w rozdziale 10 Programu rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 Aktywny Maluch 2022–2029 – po zmianach z dnia 04.08.2025 r.
II. Zmiany w treści Programu.
- Zmiany do Programu zatwierdzone decyzją wykonawczą Komisji Europejskiej nr C(2025) 3635 z dnia 2 czerwca 2025 r.
- Wyodrębniono dodatkowy wskaźnik rezultatu, tj. 55 077 miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 utworzonych w ramach programów resortowych lub rządowych (z wyłączeniem miejsc w ramach KPO).
- Obniżony został minimalny wymagany poziom wskaźnika obsadzenia miejsc opieki z 80% na 75%,
- Uniezależniono od siebie wskaźniki rezultatu, czyli:
– w przypadku braku osiągnięcia wskaźnika obsadzenia miejsc opieki w ramach 12 miesięcy nie będzie dokonywana korekta liczby miejsc utworzonych w ramach wskaźników dotyczących tworzenia, a dodatkowo nie wpływa to na obniżenie liczby miejsc opieki mogących otrzymać dofinansowanie przez kolejne 24 miesiące, jeżeli wskaźnik obsadzenia miejsc w okresie 12 miesięcy nie został osiągnięty,
– w ramach okresu 24 miesięcy funkcjonowania w przypadku braku osiągnięcia wskaźnika obsadzenia miejsc opieki nie będzie dokonywana korekta liczby utworzonych miejsc opieki oraz liczba miejsc, które ukończyły funkcjonowanie przez 12 miesięcy, - W przypadku miejsc opieki utworzonych na terenie gmin będących tzw. „białymi plamami”, w odniesieniu do środków na funkcjonowanie, wyłączony zostaje obowiązek obsadzenia miejsc opieki na minimalnym wymaganym poziomie 75%, bez względu na to jaki podmiot i kiedy w okresie trwania Programu utworzył miejsca opieki na terenie danej gminy. Wykaz tych gmin znajduje się w załączniku nr 1, tj. algorytmie podziału środków, gdzie w danych dotyczących liczby miejsc opieki według stanu na dzień 31.12.2021 r. wskazano „0”.
- Zmiany te stosuje się z mocą wsteczną, tj. od dnia ogłoszenia Programu 19 stycznia 2023 r. do wszystkich podmiotów otrzymujących wsparcie w ramach programu Aktywny Maluch 2022-2029.
- Jednostronne pisemne poinformowanie przez Wojewodę o zmianach warunków umowy za pośrednictwem określonego przez wojewodę środka komunikacji bezpośredniej z OOW jest wystarczające do ich wdrożenia – w powyższym zakresie umowy nie będą aneksowane. W następstwie powyższego obowiązkiem OOW jest realizacja zadań zgodnie z zmienionym brzmieniem Programu.
- Lista szczególnych zmian i dodanych punktów do Programu:
- w rozdziale 4: 4.3.1., 4.3.2., 4.3.3.1. i 4.3.7.
- w rozdziale 5: 5.2.6., 5.2.7a., 5.2.7b., 5.2.9.
- w rozdziale 7: 7.1.1., 7.7.
- w rozdziale 8: 8.1.1., 8.1.2., 8.1.3., 8.1.5., 8.1.6., 8.1.8., 8.1.10., 8.1.11., 8.1.16., 8.2.1.
- rozdział 10
- w rozdziale 12: 12.1., 12.1.1.