Informacja dotyczące grypy ptaków
Grypa ptaków (AI)
Informacja dotyczące grypy ptaków.
GRYPA PTAKÓW (AI – Avian influenza) to niezwykle zakaźna i zaraźliwa choroba wirusowa drobiu, która może powodować śmiertelność do 100%. Jest groźna z uwagi na wysoką śmiertelność ptaków, szczególnie wśród stad indyków i kur, jak i łatwość rozprzestrzeniania się oraz brak możliwości leczenia.
Wyróżnia się wiele odmian wirusa grypy, które oznaczane są symbolami, takimi jak np. H5N1, H5N5, H5N6 czy H5N8. Choroba występuje też w dwóch postaciach klinicznych: jako grypa ptaków o niskiej zjadliwości (LPAI) oraz znacznie groźniejsza wysoce zjadliwa grypa ptaków (HPAI).
To choroba sezonowa, związana z jesiennymi i wiosennymi przelotami ptaków dzikich. Zgodnie z opinią Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach, za czas trwania standardowego „sezonu grypowego” w Polsce przyjmuje się okres od 1 października roku poprzedzającego do 31 marca roku następnego.
W sezonie 2024-2025 (wg stanu na dzień 5 lutego 2025 r.) na terenie woj. podkarpackiego stwierdzono 1 ognisko wysoce zjadliwej grypy ptaków (ang. Highly Pathogenic Avian Influenza, HPAI) u drobiu utrzymywanego w gospodarstwie wyłącznie na własny użytek. Chorobę potwierdzono w gospodarstwie liczącym 60 sztuk drobiu (45 kur ogólnoużytkowych i 15 kaczek) w miejscowości Surochów, powiat jarosławski. W związku z powyższym Powiatowy Lekarz Weterynarii (PLW) w Jarosławiu wydał rozporządzenie Nr 1/2025 z dnia 20 stycznia 2025 r. w sprawie zwalczania wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) na terenie powiatu jarosławskiego, zmienionego rozporządzeniem PLW w Jarosławiu Nr 2/2025 z dnia 23 stycznia 2025 r. (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego poz. 419, 483).
W rozporządzeniu ustanowione zostały dwa obszary, zapowietrzony o promieniu min. 3 km od ogniska choroby i zapowietrzony kolejne min. 7 km. Planowany okres obwiązywania obostrzeń to 20 luty 2025 r. (w przypadku braku nowych ognisk).
Drugie ognisko choroby zostało potwierdzone na fermie drobiu rzeźnego utrzymującego indyki rzeźne w powiecie ropczycko-sędziszowskim, na podstawie wyników badań laboratoryjnych z dnia 27 stycznia 2025 r. przeprowadzonych przez Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy (PIWet – PIB) w Puławach. Próbki do badań laboratoryjnych zostały pobrane przez Inspekcję Weterynaryjną w związku ze zgłoszeniem przez hodowcę podejrzenia wystąpienia choroby na podstawie objawów klinicznych zaobserwowanych w stadzie (zwiększone pobieranie wody, u ptaków stwierdzono osowiałość, apatię, ogólne osłabienie, siedzenie na skokach i chowanie głowy pod skrzydło, u niektórych zaobserwowano kremową biegunkę) oraz upadkowość. Inspekcja Weterynaryjna wdrożyła wszystkie środki związane z likwidacją choroby, zgodnie z procedurami wynikającymi z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/4291 oraz rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2020/6872, w tym m.in. zabicie drobiu i utylizację w zakładzie utylizacyjnym, oczyszczanie i dezynfekcję prowadzenie dochodzenia epidemiologicznego, wyznaczenie obszaru zapowietrzonego i zagrożonego. Planowany okres obowiązywania obostrzeń to 5 marca 2025 r. (w przypadku braku nowych ognisk).
Ogłoszone zostało rozporządzenie nr 2/2025 Wojewody Podkarpackiego z dnia 29 stycznia 2025 r. w sprawie zwalczania wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) na terenie województwa podkarpackiego (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego poz. 579, 668), obejmujące zasięgiem obszar powiatów: ropczycko-sędziszowskiego, dębickiego, mieleckiego i kolbuszowskiego (wybrane gminy). W ramach dochodzenia epidemiologicznego przeprowadzone zostało wokół ogniska poszukiwanie padłych ptaków dzikich, także z udziałem drona, będących wektorem choroby.
Ponadto 11.12.2024 r. chorobę potwierdzono u padłego łabędzia niemego bytującego na Zalewie Myczkowce w powiecie leskim. Wówczas pracownicy Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Lesku przeprowadzili perlustrację Zalewu Myczkowieckiego, gdzie znaleziono padłego ptaka. Działania te miały na celu ujawnienie ewentualnych nowych ognisk grypy ptaków i eliminację ze środowiska materiału potencjalnie zakażonego wirusem HPAI. Wobec powyższego Powiatowy Lekarz Weterynarii w Lesku wydał rozporządzenie Nr 1/2024 z dnia 12 grudnia 2024 r. w sprawie wprowadzenia środków zmniejszających ryzyko wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) w gospodarstwach utrzymujących drób na terenie powiatu leskiego (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego poz. 5648).
INTERNETOWA WYSZUKIWARKA DZIENNIKÓW URZĘDOWYCH WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO znajduje się na stronie Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego pod linkiem http://edziennik.rzeszow.uw.gov.pl.
Podkarpacki Wojewódzki Lekarz Weterynarii przypomina:
– przebieg i objawy kliniczne zakażeń grypy ptaków są zróżnicowane i zależą od zjadliwości wirusa, gatunku i wieku ptaków, towarzyszących zakażeń i stresogennych wpływów środowiska.
Posiadacz drobiu powinien zawiadomić powiatowego lekarza weterynarii albo najbliższy podmiot świadczący usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej o wystąpieniu u drobiu następujących objawów klinicznych:
- zwiększona śmiertelność;
- znaczący spadek pobierania paszy i wody;
- objawy nerwowe takie jak: drgawki, skręt szyi, paraliż nóg i skrzydeł, niezborność ruchów;
- duszność;
- sinica i wybroczyny;
- biegunka;
- nagły spadek nieśności.
Jakich zasad należy przestrzegać, by uchronić gospodarstwo przed ptasią grypą?
- Przede wszystkim nie karm drobiu na zewnątrz budynków inwentarskich.
- Pozostaw drób w przeznaczonych do tego celu pomieszczeniach czy zadaszonych wolierach bez możliwości swobodnego poruszania się po otwartym wybiegu.
- Nie wykorzystuj do pojenia drobiu wody ze zbiorników, do których mają dostęp dzikie ptaki.
- Po każdym kontakcie z drobiem lub dzikim ptactwem umyj ręce wodą z mydłem.
- W przypadku wykonywania czynności związanych z obsługą drobiu stosuj odzież i obuwie ochronne przeznaczone wyłącznie do tego celu.
- Stosuj maty dezynfekcyjne w wejściach i wyjściach z budynków, w których przetrzymywany jest drób.
- Zabezpiecz budynki, w których przetrzymywany jest drób oraz paszę przed dostępem dzikich ptaków i zwierząt.
- Obserwuj stan zdrowia drobiu. O wszelkich niepokojących objawach natychmiast powiadom lekarza weterynarii.
Zasady ochrony drobiu przed grypą ptaków.