Uroczystość wpisuje się w kalendarz wydarzeń przygotowanych przez rzeszowski oddział IPN w związku z 83. rocznicą wybuchu II wojny światowej.
Pułk Ułanów im. Hetmana Wielkiego Koronnego Stanisława Żółkiewskiego to oddział kawalerii Wojska Polskiego utworzony w 1920 r. podczas wojny polsko-sowieckiej przy szwadronie zapasowym 14. Pułku Ułanów Jazłowieckich jako 214. Pułk Ułanów Armii Ochotniczej. Szczególne znaczenie ma działalność Pułku podczas II wojny światowej, kiedy to jego żołnierze będący częścią 10. Brygady Kawalerii dowodzonej przez gen. Stanisława Maczka, bronili Rzeszowa przez wojskami niemieckimi. Najcięższe boje miały miejsce przed Rzeszowem od strony Boguchwały, a w ich wyniku poległo 8 żołnierzy.
Po klęsce kampanii wrześniowej pułk został odtworzony we Francji, gdzie wchodził w skład 10. Brygady Kawalerii Pancernej, angażując się m.in. w kampanię wojenną w północno-zachodniej Europie w latach 1944-45. Za swe męstwo i bohaterstwo w 1966 r. sztandar 24. Pułku odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari za czyny niezwykłego męstwa dokonane podczas II wojny światowej.
– Tablica, która bardzo długo zalegała w piwnicach, zasługiwała na to aby znaleźć miejsce widoczne, po to by głosić chwałę tych, który oddali życie z ojczyznę, za obronę Rzeszowa – powiedziała wojewoda podkarpacki Ewa Leniart podczas dzisiejszej uroczystości, dodając- Wspominając zarówno 1, jak i 17 września, nie możemy zapominać o wielkim męstwie obrońców polskich granic. Żołnierzy, którzy pewnie tak jak ja, byli świadomi tego, że ich pozycja nie daje szans na wygraną. Wielu z nich było przygotowanych na to, że podejmując walkę z jednym lub drugim, a czasem oboma najeźdźcami, musi oddać swoje życie na ołtarzu ojczyzny – zauważyła.
Wojewoda podziękowała inicjatorom i organizatorów dzisiejszej uroczystości. Podkreśliła, że dzięki ich pracy żyje pamięć o obrońcach z września 1939 r.
8 i 9 września br. Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie organizuje cykl wydarzeń mających związek z rocznicą wybuchu II wojny światowej oraz pamięcią o poległych w obronie Rzeszowa we wrześniu 1939 roku. 83 lata temu, właśnie 8 września wojska niemieckie dotarły do Rzeszowa, którego bronił 24. Pułk Ułanów będący częścią 10. Brygady Kawalerii, dowodzonej przez płk. Stanisława Maczka.
W wydarzenia wpisuje się odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej żołnierzom 24. Pułku Ułanów im. Hetmana Wielkiego Koronnego Stanisława Żółkiewskiego, piknik edukacyjny na placu przed siedzibą IPN, spektakl muzyczny „Przedwojenna Kawiarnia” w reżyserii Jana Nowary, który odbędzie się 8 września 2022 r. o godz. 18:00 w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie oraz konferencja popularnonaukowa organizowana przez historyków 9 września w Pałacu Lubomirskich w Rzeszowie.
Więcej informacji na stronie IPN.
