Już ponad miliard złotych na świadczenia wspierające dla mieszkańców naszego województwa!

Ustawa o świadczeniu wspierającym weszła w życie 1 stycznia 2024 r. Wprowadziła ona nowe rozwiązania w systemie świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów.

O świadczenie wpierające mogą ubiegać się osoby z niepełnosprawnościami, które ukończyły 18 lat. Przysługuje ono bez względu na dochody, a także niezależnie od innych otrzymywanych form wsparcia, jak np. „500+ dla osób niesamodzielnych”, czy renta socjalna.   

Prawo do świadczenia wspierającego uzależnione jest od uzyskania przez osobę z niepełnosprawnością decyzji wydanej przez Wojewódzki Zespół do spraw Orzekania o Niepełnosprawności (WZON).

Kwota wypłacanego później przez ZUS świadczenia uzależniona jest od liczby punktów ustalonych w decyzji WZON i wynosi ona od 40 procent renty socjalnej (w przypadku ustalenia poziomu potrzeby wsparcia między 70 a 74 punktów) aż do 220 proc. renty socjalnej (ustalenie poziomu potrzeby wsparcia na poziomie od 95 do 100 punktów). Aktualnie kwota renty socjalnej wynosi 1878,91 zł brutto.

Dane dotyczące wypłaconego przez ZUS świadczenia

Z danych podkarpackiego ZUS wynika, że w okresie od 1 stycznia 2025 r. do 30 listopada 2025 r. Zakład wypłacił świadczenie wspierające w wysokości 731 853 799,70 zł, a uprawnionych do jego pobierania było 25 158 osób. Dla porównania w 2024 r. liczba uprawnionych do pobierania świadczenia osób wynosiła 9 126, a kwota wypłaconego mieszkańcom województwa podkarpackiego świadczenia przez ZUS wyniosła ponad 313 mln. zł (dokładnie 313 079 285,28 zł). Oznacza to, że od wejścia w życie przepisów o świadczeniu wspierającym (od 1 stycznia 2024 r. do 31 października 2025 r.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił mieszkańcom województwa podkarpackiego ponad miliard złotych! (1 044 933 084,98 zł).

Dane dotyczące wniosków o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia

W województwie podkarpackim zainteresowanie świadczeniem jest bardzo duże. Od początku obowiązywania nowych przepisów do Wojewódzkiego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności złożonych zostało już ponad 71 tysięcy wniosków o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia w skali punktowej, z tego:

• 44 539 wniosków w 2024 r.,
• 26 585 wniosków w 2025 r.

Średnia miesięczna liczba składanych w 2025 r. wniosków wynosi ponad 2 000.
W roku 2024 średnia miesięczna liczba wniosków wynosiła blisko 4 000, przy czym największe zainteresowanie obserwowano w początkowym okresie obowiązywania przepisów, tj. w I kwartale 2024 r., kiedy to złożono ponad 18 000 wniosków (6 000 wniosków miesięcznie).

Średnio, każdego miesiąca udaje się ocenić około 3 500 wnioskodawców, co skutkuje tym, że przy aktualnym wpływie 2 000 wniosków, z miesiąca na miesiąc skraca się czas oczekiwania na wydanie decyzji, który uległ wydłużeniu przede wszystkim w związku z bardzo dużym wpływem wniosków w 2024 r.

Dotychczas najwięcej wniosków złożonych zostało przez osoby legitymujące się znacznym stopniem niepełnosprawności (ok. 51 tys.), a najmniejszą grupę stanowią osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności (ok. 1,5 tys.). Jeżeli chodzi natomiast o wiek wnioskodawców, to największe zainteresowanie uzyskaniem decyzji przez WZON występuje w grupie wiekowej od 71 do 90 lat.

Informacja dotycząca organizacji pracy Wojewódzkiego Zespołu

Wojewódzki Zespół do spraw Orzekania o Niepełnosprawności działa nie tylko w Rzeszowie w Podkarpackim Urzędzie Wojewódzkim. W celu usprawnienia realizacji zadań już 1 grudnia 2023 r., tj. na miesiąc przed wejściem w życie nowych przepisów, uruchomione zostały także oddziały zamiejscowe Wojewódzkiego Zespołu w delegaturach Urzędu w Krośnie, Przemyślu i Tarnobrzegu. W każdej z tych lokalizacji osoby zainteresowane mogą nie tylko pobrać lub złożyć niezbędne formularze związane z ustaleniem poziomu potrzeby wsparcia, czy uzyskać informację na temat toczącego się postępowania, ale również poddać się ocenie przez skład oceniający Wojewódzkiego Zespołu – na te potrzeby przygotowano odpowiednie gabinety.

W związku z bardzo dużym zainteresowaniem nowym instrumentem wsparcia uruchomiona została także specjalna infolinia do spraw ustalania poziomu potrzeby wsparcia.

Osoby, które z uwagi na swój stan zdrowia, nie są w stanie dotrzeć do jednego z czterech wyznaczonych na terenie województwa podkarpackiego miejsc (Rzeszów, Krosno, Przemyśl, Tarnobrzeg), oceniane są przez specjalistów w miejscu ich stałego pobytu. Takie posiedzenia w naszym województwie odbywają się również w godzinach popołudniowych oraz w każdą sobotę.

W województwie podkarpackim do oceny poziomu potrzeby wsparcia powołanych zostało 191 certyfikowanych specjalistów. Są wśród nich: fizjoterapeuci, psycholodzy, pedagodzy, pedagodzy specjalni, pracownicy socjalni, doradcy zawodowi, pielęgniarki lub pielęgniarze. Aktu powołania specjalisty dokonuje właściwy miejscowo wojewoda na wniosek przewodniczącego Wojewódzkiego Zespołu. Za przygotowanie specjalistów, w tym ich przeszkolenie i przeegzaminowanie odpowiada natomiast Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych.

W związku z realizacją nowego zadania, w roku bieżącym istotnie zwiększyła się również obsługa administracyjna Wojewódzkiego Zespołu z 20 osób w 2024 r. do 40 osób w 2025 r. We wtorek i środę 16 i 17 grudnia w Rzeszowie odbyło się szkolenie dla specjalistów do spraw ustalania potrzeby wsparcia. Jego organizatorem był Wojewódzki Zespół do spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie Podkarpackim. Wzięli w nim udział Teresa Kubas-Hul, wojewoda podkarpacki oraz Wiesław Buż, I wicewojewoda podkarpacki.

Dane dotyczące decyzji ustalających poziom potrzeby wsparcia

Od początku realizacji nowego zadania WZON wydał już ponad 65 tys. decyzji ustalających poziom potrzeby wsparcia dla mieszkańców województwa podkarpackiego i jest to drugi wynik pod względem liczby wydanych decyzji w kraju spośród wszystkich województw. Większą liczbą decyzji może pochwalić się jedynie województwo małopolskie (68 tys. decyzji). Na trzecim miejscu jest województwo mazowieckie z 51 tys. decyzji.

Łączna liczba decyzji uprawniających do uzyskania świadczenia wspierającego na jednym z szczęściu powyższych poziomów wynosi 43 213., tj. 66,5% z ogólnej liczby wydanych decyzji.

Liczba wydanych przez Wojewódzki Zespół decyzji, w których wartość punktowa nie przekroczyła minimalnego progu uprawniającego do świadczenia, czyli 70 pkt. wynosi 21 787, tj. 33,5% z ogólnej liczby wydanych decyzji.  

Oznacza to, że blisko 70 procent wnioskujących o wydanie decyzji osób uzyskuje prawo do świadczenia wspierającego.

Liczba wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy przez inny skład oceniający Wojewódzkiego Zespołu, w związku z uzyskaniem niesatysfakcjonującej decyzji wynosi 8 814 (od stycznia 2024 r.).

Aktualnie w województwie podkarpackim średni czas oczekiwania na wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia wynosi około 4 miesięcy. Należy podkreślić, że wnioskodawcy, który uzyskał satysfakcjonującą decyzję, ZUS wypłaci świadczenie wspierające od dnia złożenia wniosku o wydanie przez Wojewódzki Zespół decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia.

***

Dodatkowe informacje

Świadczenie wspierające, zgodnie z ustawowymi przepisami jest wprowadzane w trzech etapach. Osoby, które mają od 87 do 100 pkt, mogły ubiegać się o świadczenie od 2024 r. Osoby, które uzyskały od 78 do 86 pkt. mogą starać się o wsparcie od 2025 r. Natomiast osoby, których poziom potrzeby wsparcia ustalony został na poziomie od 70 do 77 pkt, będą mogły ubiegać się o wypłatę świadczenia od 1 stycznia 2026 r. (!)

Co ważne, wniosek do ZUS o przyznanie świadczenia wspierającego można złożyć dopiero wtedy, gdy decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia wydana przez WZON stanie się ostateczna, czyli po upływie 14 dni od dnia jej doręczenia.

Wniosek do WZON o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia może zostać złożony w postaci:

• elektronicznej (empatia.mpips.gov.pl),
• w wersji papierowej za pośrednictwem dowolnego powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, których na obszarze województwa jest 19,
• w wersji papierowej (listownie lub osobiście) w siedzibie WZON w Rzeszowie w Podkarpackim Urzędzie Wojewódzkim (ul. Grunwaldzka 15, 35-959 Rzeszów),
• w wersji papierowej (listownie lub osobiście) w Oddziałach Zamiejscowych WZON zlokalizowanych w Delegaturach Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego:

– w Krośnie, ul. Bieszczadzka 1, 38-400 Krosno,

– w Tarnobrzegu, ul. 1 Maja 4A, 39-400 Tarnobrzeg,

– w Przemyślu, ul. Mickiewicza 10, 37-700 Przemyśl.

Jak złożyć wniosek o świadczenie wspierające do ZUS?

Wyłącznie drogą elektroniczną przez:

• Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS,
• portal Emp@tia,
• bankowość elektroniczną.

Więcej użytecznych informacji na stronie:

 https://rzeszow.uw.gov.pl/wzoon

https://www.zus.pl/-/%C5%9Awiadczenie-wspieraj%C4%85ce-6