1. Podstawa prawna
- 39 ust. 1 i 2 oraz art. 40 ust. 2 i 3 ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej stanowi o możliwości wypłaty zasiłków celowych osobom lub rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęsk żywiołowych.
- Zasady udzielania pomocy finansowej, ze środków budżetu państwa z części 85 – Budżety wojewodów, dział 852 – Pomoc społeczna, rozdział 85278 – Usuwanie skutków klęsk żywiołowych oraz z rezerwy celowej na przeciwdziałanie
i usuwanie skutków klęsk żywiołowych, w formie zasiłków celowych, o których mowa w ustawie o pomocy społecznej, dla rodzin lub osób samotnie gospodarujących, poszkodowanych w wyniku zdarzeń noszących znamiona klęsk żywiołowych zatwierdzone przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w dniu
20 kwietnia 2022 roku (zwane dalej Zasadami).
2. Formy pomocy
Pomoc przeznaczona jest dla rodzin lub osób samotnie gospodarujących, które w wyniku zdarzenia, w szczególności powodzi, podtopień, intensywnych opadów atmosferycznych, silnych wiatrów, wyładowań atmosferycznych lub osunięć ziemi poniosły szkodę i obejmuje ona:
- pomoc „doraźną” w gospodarstwach domowych (w budynkach mieszkalnych,
w podstawowym wyposażeniu gospodarstw domowych), jeśli ww. osoby znalazły się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej, w której nie mogą zaspokoić niezbędnych potrzeb bytowych w oparciu o posiadane środki własne – kwota zasiłku dla rodziny albo osoby samotnie gospodarującej nie może przekroczyć 8.000 zł (słownie: osiem tysięcy złotych) - remont albo odbudowę budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, który został zniszczony lub uszkodzony w wyniku zdarzeń klęskowych – kwota (wysokość) zasiłku dla rodziny albo osoby samotnie gospodarującej nie może przekroczyć:
-
- kwoty 200 tys. zł (słownie: dwieście tysięcy złotych), przyznawanej w związku ze szkodami w jednym budynku/lokalu mieszkalnym. Kwoty pomocy finansowej, przyznawane w zależności od oszacowanego procentu zniszczeń/uszkodzeń, określa załącznik nr 1 do Zasad;
- kwoty 100 tys. zł (słownie: sto tysięcy złotych), przyznawanej w związku ze szkodami powstałymi w budynkach gospodarczych (niezależnie od liczby zniszczonych lub uszkodzonych budynków gospodarczych). Kwoty pomocy finansowej, przyznawane w zależności od oszacowanego procentu zniszczeń/uszkodzeń, określa załącznik nr 2 do Zasad.
Powyższa pomoc udzielana jest na wniosek osoby uprawnionej lub z urzędu, złożony nie później niż w terminie 30 dni od dnia wystąpienia zdarzenia o charakterze klęski żywiołowej. Wniosek może zostać złożony ustnie do protokołu poza siedzibą ośrodka pomocy społecznej, w szczególności w miejscu zdarzenia klęskowego.
Do wystąpienia z wnioskiem o pomoc uprawnieni są:
- właściciel budynku mieszkalnego/lokalu mieszkalnego;
- osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do zniszczonego lub uszkodzonego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego;
- osoba, której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego;
- osoba, która jest najemcą lokalu mieszkalnego albo budynku mieszkalnego;
- osoba, na rzecz której ustanowione zostało prawo dożywocia;
- osoba, na rzecz której ustanowiono służebność mieszkania;
- osoba, która jest dzierżawcą budynku gospodarczego.
Pomoc przyznawana jest rodzinom lub osobom samotnie gospodarującym, prowadzącym w dniu wystąpienia zdarzenia klęskowego gospodarstwo domowe w budynku mieszkalnym lub lokalu mieszkalnym zniszczonym lub uszkodzonym w wyniku tego zdarzenia.
Podstawą do określenia wysokości przyznawanej pomocy jest przeprowadzony rodzinny wywiad środowiskowy oraz ustalenie wysokości poniesionych strat przez właściwy miejscowo ośrodek pomocy społecznej, zgodnie z zasadą miarkowania pomocy.
Pomoc może być przyznawana w drodze jednej lub kilku odrębnych decyzji administracyjnych, którym powinien zostać nadany rygor natychmiastowej wykonalności.
Oszacowania wysokości szkód w budynku/lokalu mieszkalnym dokonuje osoba posiadająca uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości albo komisja do spraw szacowania strat, powołana przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), w której bierze udział pracownik organu nadzoru budowlanego wykonujący zadania służbowe.
Osoba posiadająca uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości albo komisja do spraw szacowania strat, o której mowa w ust. 1, określa procentowy udział zniszczenia lub uszkodzenia, o którym mowa w załączniku nr 1 lub nr 2 do Zasad.
UWAGA Szczegółowe zasady i tryb udzielania pomocy ze środków budżetu państwa znajdziesz tutaj:
Zasady i tryb udzielania pomocy ze środków budżetu państwa
UWAGA Kwota zasiłku celowego dla rodziny albo osoby samotnie gospodarującej zwiększyła się z 6 000 zł do 8 000 zł.
Zmiana kwoty zasiłku celowego dla rodziny albo osoby samotnie gospodarującej
3. Charakter pomocy
Pomoc w formie zasiłków celowych udzielana jest w ramach systemu pomocy społecznej. Świadczenia te służą zaspokojeniu podstawowych potrzeb życiowych i mają charakter zabezpieczenia socjalnego – nie są formą rekompensaty za poniesione straty.
4. Uruchomienie środków.
Kierownik ośrodka pomocy społecznej o zaistniałym zdarzeniu noszącym znamiona klęski żywiołowej zobowiązany jest niezwłocznie zawiadomić Wydział Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie, przekazując wstępne informacje (opis zdarzenia, szacunkowa liczba osób poszkodowanych) na adres e-mail: s@rzeszow.uw.gov.pl lub nr telefonu: 17 867-13-00.
W celu uruchomienia środków na zasiłki celowe z części 85 – Budżety wojewodów wójt gminy (burmistrz, prezydent miasta) sporządza wniosek i przedstawia wojewodzie niezwłocznie, nie później niż w terminie:
- 2 dni roboczych od daty wpływu do właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego kompletnych wniosków – listę zasiłków celowych na tzw. pomoc „doraźną”,
- 45 dni od daty wystąpienia zdarzenia o charakterze klęski żywiołowej – listę uszkodzonych lub zniszczonych budynków/lokali mieszkalnych w poszczególnych miejscowościach wraz z opisem szkody i szacowaną kwotą zasiłku.
Wojewoda dokonuje weryfikacji wniosku wraz z danymi zawartymi w ww. listach, w szczególności pod względem ich kwalifikowalności.
Wojewoda po akceptacji wniosku i list, przekazuje środki finansowe do jednostek samorządu terytorialnego z przeznaczeniem na zasiłki celowe osobom uprawnionym.