Wojewoda Ewa Leniart podziękowała wszystkim zaangażowanym służbom, organizacjom, inspekcjom i strażom za skutecznie prowadzone działania. W akcję w ramach profilaktyki zaangażowane są służby – każda według swoich właściwości: Inspekcja Weterynaryjna, Polski Związek Łowiecki, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie, Bieszczadzki i Magurski Park Narodowy, Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej, Podkarpacki Urząd Celno-Skarbowy w Przemyślu, Policja, Państwowa Inspekcja Sanitarna, Inspekcja Transportu Drogowego oraz zarządcy dróg. Współpracę wielu instytucji koordynuje Podkarpacki Wojewódzki Lekarz Weterynarii. Wojewoda podkreśliła także w swojej wypowiedzi znaczenie działań realizowanych przez myśliwych z Polskiego Związku Łowieckiego, którzy prowadzą odstrzał sanitarny dzików informując jednocześnie, że w skali kraju wykonali najwyższy stopień realizacji planu. Odniosła się także do ustawy, której realizacja może w przyszłości skutkować budową ogrodzenia na granicy, aby zarażone wirusem dziki nie przedostawały się na teren Polski. Połączenie działań, które prowadzone są dotychczas i wybudowanie ogrodzenia daje ogromną szansę na utrzymanie dotychczasowych efektów stosowanej profilaktyki i uchronienie Podkarpacia od ASF.
Afrykański pomór świń występuje w Polsce od 2014 r. Pierwszy przypadek u dzika stwierdzono w województwie podlaskim blisko granicy z Białorusią. Od początku trwania epizootii wykryto w Polsce 1899 przypadków u dzików, w tym 995 w 2018 r. oraz 108 ognisk u świń, w tym 4 w 2018 r. (stan na 7.04.2018 r.). Dotychczas cztery województwa objęte są ograniczeniami w związku z ASF: podlaskie, lubelskie, mazowieckie, warmińsko-mazurskie.
Województwo podkarpackie jest w szczególnym położeniu z uwagi na występowanie wirusa ASF zarówno ma terenie sąsiedniego województwa, jak również na Ukrainie. Najbliższy przypadek zlokalizowany jest w powiecie chełmskim, woj. lubelskie – 75 km w linii prostej. Na Ukrainie w 2017 r. potwierdzono i zgłoszono łącznie 124 ogniska ASF u świń i 37 przypadków ASF u dzików. Najbliższe ognisko stwierdzone 27 września 2017 r. 4,5 km od granicy z woj. podkarpackim w miejscowości Grąziowa.
W związku z tym Wojewoda realizuje rekomendacje przekazywane przez Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego. Wdrożono szereg działań, w które zaangażowane są służby, organizacje, inspekcje i straże – każda według swoich właściwości. Wszystkie instytucje realizują rekomendacje wydawane każdorazowo przez Wojewodę po posiedzeniach Wojewódzkiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego tak, aby były prowadzone spójnie i wielokierunkowo.
Do najważniejszych działań należy:
Akcja informacyjna
Prowadzona jest kampania informacyjna w zakresie minimalizacji rozprzestrzeniania się wirusa ASF. W tym zakresie przeprowadzono wiele szkoleń dla hodowców i gminnych doradców, opracowano i wydrukowano tysiące ulotek, wystosowano apel do przewoźników organizujących wyjazdy turystyczne na Ukrainę i Białoruś z prośbą o rozpowszechnienie wśród uczestników tych wyjazdów informacji o zakazie wwożenia na terytorium Unii Europejskiej produktów spożywczych pochodzenia zwierzęcego. Ponadto na bieżąco dystrybułowane są ulotki na przejściach granicznych, w tym również informacje z wykorzystaniem tablic LED.
Ochrona granicy państwa z Ukrainą polegająca na weryfikacji pojazdów i bagaży osób wjeżdżających do Polski, w tym konfiskat żywności zwierzęcego pochodzenia. Podkarpacki Urząd Celno-Skarbowy w Przemyślu w ramach prowadzonych działań dokonał konfiskaty ponad 50 ton żywności zwierzęcego pochodzenia na granicy z Ukrainą, a wartość mandatów wyniosła ponad 700 tys. zł. W roku ubiegłym działania na podkarpackich przejściach granicznych były przedmiotem audytu Komisji Europejskiej. Audyt nie stwierdził żadnych nieprawidłowości i pozytywnie ocenił działania, które mają zapobiec rozprzestrzenieniu się wirusa ASF w UE przez produkty zwierzęcego pochodzenia w osobistym bagażu podróżnych i pojazdy przewożące żywe zwierzęta.
Poszukiwanie padłych dzików – w 2017 r. 138 szt., razem z dzikami pochodzącymi z wypadków komunikacyjnych – 414 szt. Wszystkie dziki zostały przebadane z wynikiem ujemnym. W poszukiwaniu padłych dzików realizowanym przez pracowników Inspekcji Weterynaryjnej, myśliwych i leśników uczestniczyły też Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej. Pobrane próbki od dzików zostały przekazane do badań laboratoryjnych w PIWW-PIB w Puławach – uzyskano wyniki ujemne.
Zmniejszenie populacji dzików – w sezonie łowieckim 2017/2018 – realizowane przez myśliwych z Polskiego Związku Łowieckiego – wyeliminowano 16 763 szt. (dziki odstrzelone i padłe), w tym w ramach odstrzału sanitarnego 2 921 szt. dzików. Stanowi to najwyższy w kraju stopień realizacji – 121 % planu.
Populacja dzika w woj. podkarpackim:
- w 2017 r. – 7 551 sztuk,
- w 2018 r. – 2 997 sztuki.
Przedstawione powyżej działania oraz zaangażowanie wielu instytucji w istotny sposób wpłynęło na znaczne ograniczenie ryzyka przeniesienia wirusa ASFV na obszar województwa podkarpackiego.
