– Jesteśmy świadkami historycznego wydarzenia. Rozpoczynamy budowę trasy Via Carpatia na południe od Rzeszowa, inwestycji w którą jeszcze nie tak dawno nikt nie wierzył. Budowa tej trasy jest niewątpliwie wielkim wyzwaniem inżynieryjnym. To zadanie trudne, kosztowne, ale niezwykle potrzebne, zarówno dla mieszkańców, jak i firm z tego regionu – powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.
– Ta droga zdecydowanie poprawi komfort jazdy, ale także warunki życia mieszkańców. Dzięki S19 zostanie wyprowadzony ruch tranzytowy z centrum miejscowości w ciągu istniejącej DK19, który powoduje znaczną uciążliwość dla mieszkańców – wypadki, hałas, spaliny. Skróci także czas przejazdu z Rzeszowa do granicy ze Słowacją i zwiększy bezpieczeństwo na drodze, co jest niezwykle istotne zarówno dla lokalnych społeczności, jak i dla ruchu tranzytowego – powiedział wiceminister infrastruktury Rafał Weber.
W uroczystości symbolicznego wbicia łopaty pod budowę kolejnego odcinka Via Carpatii na Podkarpaciu wzięła również udział wojewoda podkarpacki Ewa Leniart.
– To dla Podkarpacia niezwykle ważny dzień. Realizacja drogi S-19 następuje w takim tempie, o jakim marzyliśmy. Cieszę się, że możemy dziś wbić łopatę pod realizację południowego odcinka, tak ważnego dla mieszkańców – powiedziała wojewoda, podkreślając, że w ramach inwestycji wybudowane zostanie również pierwsze w województwie podkarpackim Centrum Zarządzania Tunelem.
Jest ZRID, można budować
Odcinek drogi ekspresowej S19 od węzła Rzeszów Południe do węzła Babica realizowany jest w systemie Projektuj i buduj. Wykonawca, konsorcjum firm Mostostal Warszawa i Acciona Construcción, opracował już dokumentację techniczną, uzyskał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID), a teraz rozpoczyna prace budowlane. Po zakończeniu budowy, do zadań wykonawcy należeć będzie opracowanie dokumentacji powykonawczej oraz uzyskanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Wartość kontraktu to 2 230 165 684,48 zł brutto. Zakończenie prac zaplanowano w 2026 roku.
Zakres prac
W ramach inwestycji wybudowany zostanie nowy, ponad 10-kilometrowy odcinek drogi ekspresowej o przekroju dwujezdniowym, po dwa pasy ruchu w obu kierunkach. Powstanie też węzeł Babica (węzeł typu trąbka) zlokalizowany w pobliżu skrzyżowania DK19 z DW988. Zakres prac obejmuje także budowę obiektów inżynierskich, w tym tunelu o długości ponad 2 km, sześciu estakad, dwóch wiaduktów nad S19, bezkolizyjnego przejazdu nad linią kolejową w ciągu istniejącej DK19, trzech przejść dla zwierząt i jednego przejazdu pod S19.
W ramach umowy wybudowane zostanie również pierwsze w województwie podkarpackim Centrum Zarządzania Tunelem. Inwestycja obejmuje również budowę dwóch Miejsc Obsługi Podróżnych (MOP): MOP kat. II Lutoryż (kierunek Rzeszów) i MOP kat. I Lutoryż (kierunek Barwinek) oraz dwa lądowiska dla śmigłowców Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, jednona MOP II Lutoryż i drugie przy Centrum Zarządzania Tunelem.
Zadanie zlokalizowane jest w powiecie rzeszowskim i strzyżowskim, na terenie gmin Rzeszów, Boguchwała, Czudec, Niebylec i Strzyżów.
Wyzwanie inżynieryjne – tunel o długości ponad 2 km
Odcinek S19 Rzeszów Południe – Babica to jedna z trudniejszych technologicznie budów infrastrukturalnych w Polsce. Pagórkowate ukształtowanie terenu wymusza wykonanie wysokich estakad i tunelu zlokalizowanego do 100 m pod powierzchnią. Nie bez znaczenia są także skomplikowane i złożone warunki gruntowo-wodne (flisz karpacki) występujące w miejscu planowanej inwestycji.
Tunel o długości 2255 m składał się będzie z dwóch naw, które będą połączone 15 przejściami poprzecznymi oraz dodatkowym przejazdem awaryjnym. Każda z pojedynczych naw będzie miała 12,4 m średnicy.
Tunel drogowy będzie wykonywany metodą mechanicznego drążenia przy pomocy maszyny TBM (Tunnel Boring Machine). Jej tarcza wiercąca mierzy 15,2 m. Konstrukcja tunelu będzie zbudowana z pierścieni (tubingów), na które składają się prefabrykowane elementy żelbetowe. Łączna planowana ilość pierścieni wynosi ok. 22 tys. sztuk. Na wyprodukowanie jednego pierścienia potrzeba ok. 5,6 m3 betonu co łącznie daje 123 200 m3 betonu przeznaczonego na budowę konstrukcji tunelu.
Realizowane i planowane do wykonania roboty
W początkowej fazie robót wykonawca przeprowadził geodezyjne wyznaczenie trasy. Ponadto dokonano saperskiego sprawdzenia terenu, przeprowadzono wycinkę drzew i krzewów. Wykonawca rozpoczął także odhumusowanie terenu, budowę platform roboczych pod roboty palowe na obiektach inżynierskich, a także likwidację kolizji energetycznych, telekomunikacyjnych oraz wodno-kanalizacyjnych. Rozpoczęto także budowę fundamentów pod linię 400 kV i 110 kV.
W najbliższych tygodniach wykonawca będzie kontynuował prace we wszystkich branżach. Realizowane będą poszczególne warstwy konstrukcyjne drogi, rozpocznie się budowa obiektów inżynierskich. Wykonywane będą także prace polegające na zabezpieczeniu osuwisk znajdujących się w strefach portalowych tunelu i zabezpieczeniu samych portali. W drugiej połowie roku planowane jest rozpoczęcie transportu do kraju maszyny drążącej tunel (TBM) tak, aby na początku 2023 roku mógł rozpocząć się etap drążenia tunelu.
Budowa S19 w liczbach
W ramach prowadzonych robót zaplanowano:
– usunięcie ok. 290 tys. m3 humusu,
– wybudowanie ok. 1,8 mln m3 wykopu,
– wybudowanie ponad 1 mln m3 nasypu,
– wykorzystanie na potrzeby budowy obiektów inżynierskich ok. 10,8 tys. ton stali zbrojeniowej oraz 53 tys. m3 betonu.
Komfort i bezpieczeństwo
Dzięki budowie S19 ruch tranzytowy zostanie wyprowadzony z miejscowości położonych wzdłuż istniejącej DK19. Obecnie duża liczba pojazdów przejeżdżających przez te miejscowości powoduje znaczną uciążliwość dla mieszkańców – wypadki, hałas oraz spaliny. Nowa trasa skróci także czas przejazdu na osi północ-południe i zwiększy bezpieczeństwo na drodze zarówno dla lokalnych społeczności, jak i dla ruchu tranzytowego. To także element międzynarodowego korytarza transportowego Via Carpatia.
Via Carpatia
Droga ekspresowa S19 to element międzynarodowego szlaku Via Carpatia, łączącego Europę Północną i Południową. W Polsce trasa ta będzie miała ponad 700 km długości i przebiegać będzie przez województwa: podlaskie, mazowieckie, lubelskie i podkarpackie. W woj. podkarpackim będzie miała docelowo długość ok. 169 km.
Stan realizacji S19 w woj. podkarpackim:
- 75,7 km – oddane do ruchu (odcinki: Lasy Janowskie – Zdziary, Rudnik nad Sanem – Rzeszów Południe),
- 50,5 km – w realizacji (w budowie: Zdziary – Rudnik nad Sanem i Rzeszów Południe – Babica oraz w systemie Projektuj i buduj: Babica – Jawornik, Iskrzynia – Miejsce Piastowe i Miejsce Piastowe – Dukla),
- 42,3 km – w przygotowaniu (na etapie przetargu: Lutcza – Domaradz i Dukla – Barwinek, przed ogłoszeniem przetargu: Jawornik – Lutcza i Domaradz – Iskrzynia).
Na podstawie informacji GDDKiA.
