Ponad rok temu rosyjskie wojska wkroczyły na terytorium Ukrainy, rozpoczynając pełnoskalową wojnę za naszą wschodnią granicą. Początek tych wydarzeń implikował wyzwania kryzysu migracyjnego w niespotykanej dotychczas skali i dynamice. Polska od początku wojny wspiera Ukrainę w wielu wymiarach, a województwo podkarpackie odgrywa szczególną rolę od samego początku kryzysu migracyjnego.
Wielowymiarowość wyzwań i skutków tego kryzysu stanowiły przedmiot drugiej odsłony zainicjowanego w marcu br. cyklu konferencji poświęconych sytuacji geopolitycznej i uchodźcom wojennym z Ukrainy przybywającym do Polski. Podczas pierwszego spotkania poruszone zostały m.in. kwestie geopolityki, dezinformacji i bezpieczeństwa. Tym razem organizatorzy skupili się głównie na tematach poświęconych opiece i pomocy medycznej oraz na formalno-prawnych skutkach masowego napływu uchodźców.
Wydarzenie, które odbyło się w auli Uniwersytetu Rzeszowskiego otworzył gospodarz miejsca prof. dr hab. Sylwester Czopek, rektor UR.
– Życzę Państwu, aby dzisiejsza refleksja naukowa zabrzmiała bardzo głośno oraz by aspekt humanitarny posiadał jak największy wydźwięk – powiedział prof. Czopek.
Następnie głos zabrała wojewoda podkarpacki Ewa Leniart.
– Myśl, by rozmawiać o temacie uchodźców zrodziła się w czasie konferencji dotyczącej uwarunkowań geopolitycznych. Rozmawialiśmy wówczas o sprawach związanych z bezpieczeństwem i z dezinformacją. Pewne konsekwencje wojny będą jeszcze następować, a my jesteśmy ich świadkami. Chciałabym jednak, abyśmy nie byli świadkami bezwolnymi tych wydarzeń. Właśnie w tym celu podejmujmy inicjatywy właśnie takie jak ta konferencja – powiedziała.
Dyrektor Urzędu Statystycznego w Rzeszowie Marek Cierpiał-Wolan nawiązał natomiast do badania zrealizowanego we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia, które zostało przeprowadzone w ubiegłym roku wśród uchodźców na terenie przygranicznych województw: podkarpackiego i lubelskiego, by rozpoznać ich realne potrzeby (także zdrowotne) i oczekiwany zakres pomocy i wsparcia długoterminowego.
– Mamy swoje bogate doświadczenia, które chcemy prezentować światu. Wyniki badań Urzędu Statystycznego i WHO były już przedstawione na forum ONZ w Nowym Jorku – powiedział Marek Cierpiał-Wolan.
Sesje plenarną otworzyła minister Agnieszka Ścigaj, członek Rady Ministrów, która podkreśliła, że województwo podkarpackie może stać się przykładem tego, jak skutecznie zarządzić kryzysem w sposób ustanawiający pewien precedens. Głos zabrał także przewodniczący Lwowskiej Obwodowej Administracji Maksym Kozycki (online).
O szczególnej roli regionu podczas kryzysu migracyjnego mówiła wojewoda podkarpacki Ewa Leniart, która na wstępnie podziękowała służbom za wsparcie i ogromne zaangażowanie po 24 lutego. Wojewoda przypomniana cały schemat działania i nakreśliła, w jaki sposób służby funkcjonowały w oparciu o recepcyjną role regionu. Mówiła także o działaniach podejmowanych samorządy, organizacje charytatywne i społeczność Podkarpacia.
– Odzew i reakcja mieszkańców województwa były wyjątkowa. Nikt w najlepszych scenariuszach nie uwzględniał tego, ze odruch społeczny będzie tak wielki – podkreśliła.
W trakcie dzisiejszej konferencji, która była okazją do wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy przedstawicielami świata nauki, służb, inspekcji i straży, urzędnikami oraz gronem ekspertów z różnych dziedzin, maiły miejsce trzy panele dyskusyjne. Pierwszy z nich dotyczył kwestii zdrowotnych uchodźców z Ukrainy. W dyskusji na ten temat wzięli udział przedstawiciele Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Ministerstwa Zdrowia, Urzędu Statystycznego w Rzeszowie, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Polskiego Centrum Pomocy Międzynarodowej, które prowadzi Medevac Hub w Jasionce oraz podmiotów leczniczych.
Temat drugiego panelu to formalno-prawne skutki masowego napływu uchodźców z Ukrainy. O doświadczeniach i wyzwaniach z perspektywy ponad roku trwania konfliktu zbrojnego w Ukrainie rozmawiali reprezentanci Uniwersytetu Rzeszowskiego i UNHCR.
Ostatni blok tematyczny skupił się wokół podkarpackich doświadczeń dużego napływu uchodźców z Ukrainy. Tu głos zabrali przedstawiciele Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej, Komendy Wojewódzkiej PSP, Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Przemyślu, Regionalnej Straży Ochrony Kolei w Przemyślu, Podkarpackiego Urzędu Celno-Skarbowego w Przemyślu oraz Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie.
