Środowiskowe domy samopomocy na Podkarpaciu
Środowiskowe domy samopomocy są jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej, ośrodkami wsparcia dziennego przeznaczonymi dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Celem usług świadczonych w tego typu miejscach jest zwiększenie zaradności i samodzielności uczestników zajęć, a także ich integracja społeczna.
W województwie podkarpackim funkcjonuje 60 domów gminnych o liczbie miejsc 2 328 oraz 11 powiatowych o liczbie miejsc 461.
Od 1998 roku, kiedy to środowiskowych domów samopomocy w województwie podkarpackim było tylko 10, co roku ich liczba systematycznie wzrastała wraz z dostępnością miejsc dla uczestników.
Istotnym założeniem tworzenia na Podkarpaciu środowiskowych domów samopomocy było uruchamianie ich według sieci wsparcia, tzn. w pierwszej fazie otwarcie minimum jednego domu w każdym powiecie, a następnie zagęszczanie oczek sieci w taki sposób, aby dostęp do placówek mieli wszyscy potrzebujący.
Systematyczny rozwój sieci ośrodków wsparcia skutecznie przyczynił się do przeciwdziałania izolacji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi.
Wojewoda podkarpacki Ewa Leniart podkreśliła, że pod względem liczby ŚDS, Podkarpacie plasuje się na 4 miejscu w kraju po Małopolsce, Mazowszu i Wielkopolsce.
Środki finansowe na funkcjonowanie palcówek
Zasady ustalania dotacji na funkcjonowanie środowiskowych domów samopomocy regulują przepisy ustawy o pomocy społecznej.
– Na bieżące półrocze roku 2023 r., została przewidziana kwota 2 250 zł na utrzymanie jednego uczestnika takiego miejsca. W skali roku na 71 środowiskowych domów samopomocy, które w naszym województwie funkcjonują, zapewniając 2 789 miejsc, planujemy przeznaczyć 82 mln zł, z czego 80 mln zł na funkcjonowanie ŚDS-ów związane z dotacją na utrzymanie uczestników – powiedziała wojewoda.
– Ponad 1,4 mln zł jest przeznaczone, decyzją Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, na tzw. standaryzację czyli na działania związane z realizacją prac o charakterze inwestycyjnym i remontowym – dodała Ewa Leniart.
Począwszy od 2017 r. do środowiskowych domów samopomocy kierowane są także dodatkowe środki finansowe, zagwarantowane w ramach Programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”. W tym roku o 30 proc. została podwyższona kwota dotacji na jednego uczestnika ze spectrum autyzmu i niepełnosprawnościami sprzężonymi o 30%, co daje 2 925,52 zł.
Na rok 2023 zapotrzebowanie na środki z rezerwy celowej złożyło 52 podkarpackie jednostki samorządu terytorialnego na łączną kwotę 4 mln 935 tys. zł, w tym o zwiększenie liczby miejsc w placówkach wnioskowało 18 ŚDS, na remonty, inwestycje i wyposażenie – 33 ŚDS oraz na utworzenie nowej placówki – 1 gmina.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, po dokonaniu weryfikacji złożonego zapotrzebowania, przyznało środki finansowe w łącznej wysokości 1 mln 439 tys. zł dla 11 środowiskowych domów samopomocy, w tym: na wydatki inwestycyjne dla 2 ŚDS – kwota 195 tys. zł, natomiast na remonty i zakup wyposażenia dla 9 ŚDS – kwota 1 mln 244 tys. zł.
Dodatkowo uzyskano zgodę Ministerstwa na uruchomienie od października br. 3 nowych miejsc w ŚDS w Radymnie.
W dzisiejszej konferencji prasowej wziął również udział burmistrz Dubiecka Jacek Grzegorzak, który mówił m. in. o funkcjonującym od 18 lat Środowiskowym Domu Samopomocy w miejscowości Bachórzec.
– Otrzymane wsparcie roczne to ponad 900 tys. zł, dostaliśmy również subwencję na remont w tym roku, który dotycz wymiany okien dachowych i odnowienia korytarza. Ośrodek, w którym kompleksowe wsparcie otrzymuje 35 osób, prowadzą Siostry Franciszkanki – mówił burmistrz.