Z przedstawicielami mediów lokalnych spotkali się wojewoda podkarpacki Ewa Leniart, członek Zarządu Województwa Podkarpackiego Stanisław Kruczek, przewodnicząca Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Rzeszowie Anita Drążek oraz zastępca dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie Jolanta Tomczyk-Fila.
Nowe uregulowania dotyczące zasad ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych
Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 października 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 2012), które wprowadza minimalne wskaźniki zatrudnienia pielęgniarek. Powyższa regulacja odnosi się do lecznictwa szpitalnego (dotyczy wymogów kontraktowania świadczeń szpitalnych finansowanych ze środków publicznych).
Wprowadzone zmiany są wynikiem zawartego 9 lipca 2018 r. porozumienia pomiędzy Ogólnopolskim Związkiem Zawodowym Pielęgniarek i Położnych oraz Naczelną Izbą Pielęgniarek i Położnych a Ministrem Zdrowia i Prezesem NFZ. Porozumienie to ma na celu doprowadzić do sukcesywnego polepszenia dotychczasowych warunków pracy i płacy pielęgniarek oraz położnych wykonujących zawód w Polsce oraz poprawić bezpieczeństwo pacjentów. Strony uzgodniły wejście w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych jako warunku kontraktowania świadczeń przez NFZ w zakresie świadczenia lecznictwo szpitalne.
Wskaźniki zatrudnienia określa się w przeliczeniu na łóżko. Przedstawiają się one następująco:
– 0,6 etatu pielęgniarskiego na łóżko dla oddziału o profilu zachowawczym,
– 0,7 etatu pielęgniarskiego na łóżko dla oddziału o profilu zabiegowym,
Dodatkowo od 1 lipca 2019 roku w przypadku oddziałów dziecięcych wprowadza się:
– 0,8 etatu pielęgniarskiego na łóżko dla oddziału pediatrycznego o profilu zachowawczym,
– 0,9 etatu pielęgniarskiego na łóżko dla oddziału pediatrycznego o profilu zabiegowym.
Uzgodniono również sukcesywne wprowadzenie norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w kolejnych dziedzinach opieki zdrowotnej. Jest to uzależnione od oceny funkcjonowania przyjętych rozwiązań w lecznictwie szpitalnym i wiąże się z dostępnością do kadry pielęgniarskiej dla pacjentów oraz podmiotów leczniczych.
Konsekwencją wprowadzenia ww. zmian jest konieczność „urealnienia” liczby łóżek wykazywanych przez szpitale, gdyż poza zasadniczym celem poprawy warunków pracy pielęgniarek i położnych oraz opieki nad pacjentem, wytworzony został mechanizm racjonalizacji posiadanych zasobów kadrowych i lokalowych. Dodatkową ich konsekwencją jest pozyskanie przez odpowiednie instytucje publiczne niezafałszowanej informacji o faktycznej, a nie tej deklarowanej bazie ochrony zdrowia.
Liczba pielęgniarek nie zmieniła się gwałtownie ani nie ulegają likwidacji komórki organizacyjne poszczególnych podmiotów leczniczych. Nie zmniejsza się też finansowanie szpitali.
Zmiana przepisów poprzedzona została analizami Ministerstwa Zdrowia (pierwszy projekt z 2015 r. lecz prace nad nim rozpoczęto znacznie wcześniej).
Wprowadzone regulacje są wyzwaniem organizacyjnym dla dyrekcji szpitali oraz w mniejszym stopniu dla ich organów tworzących. Urzędy wojewódzkie na bieżąco – m. in. z racji prowadzenia rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą – monitorują sytuację z tym związaną.
Na spadek liczby łóżek szpitalnych w poszczególnych oddziałach mają wpływ niekorzystne trendy demograficzne oraz cywilizacyjne. Szacunkowe zmiany zapotrzebowania na łóżka szpitalne ma wiele czynników. Najbardziej miarodajnym opracowaniem w tym zakresie jest obowiązująca Mapa Potrzeb Zdrowotnych na lata 2019 – 2021, która opublikowana jest na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia: http://www.mpz.mz.gov.pl/wp-content/uploads/sites/4/2018/06/09_podkarpackie.pdf
Wojewoda podkarpacki – jako organ rejestrowy – prowadzi Rejestr Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą. Zgodnie z art. 100 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej podmiot, który zamierza wykonywać działalność leczniczą jako podmiot leczniczy, składa organowi prowadzącemu rejestr, wniosek o wpis do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Wraz z wnioskiem, wnioskodawca składa oświadczenie, że „dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą są kompletne i zgodne z prawdą” oraz „znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności leczniczej w zakresie objętym składanym wnioskiem określone w” ww. ustawie. Jednocześnie podmiot wykonujący działalność leczniczą, wpisany do rejestru jest obowiązany zgłaszać organowi prowadzącemu rejestr wszelkie zmiany danych objętych rejestrem w terminie 14 dni od dnia ich powstania. W związku z powyższym dane zawarte w rejestrze powinny być na bieżąco aktualizowane i odzwierciedlać stan faktyczny. Wpisy zmian dot. struktury liczby nie wymagają uzyskania zgody Wojewody, gdyż dokonywane są na wniosek podmiotów leczniczych. Zgody Wojewody wymaga jedynie czasowe zaprzestanie działalności zgodnie z art. 34 ww. ustawy, który wskazuje, iż podmiot leczniczy wykonujący działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne może, w zakresie świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, zaprzestać działalności leczniczej całkowicie lub częściowo,w zakresie jednej lub więcej jednostek lub komórek organizacyjnych zakładu leczniczego tego podmiotu związanych bezpośrednio z udzielaniem tych świadczeń.
W okresie od 28.09.2018 r. do 31.12.2018 r. liczba łóżek szpitalnych w województwie podkarpackim zmniejszyła się o 339. Zgodnie z informacją zawartą w Rejestrze Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą w województwie podkarpackim liczba łóżek według stanu na dzień 31.12.2018r. wynosi 10 503. Liczba ta obejmuje wszystkie podmioty lecznicze prowadzące działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne – szpitalne. Zmiany wpisu mogą być spowodowane np. koniecznością realizacji zaleceń instytucji kontrolujących, czy zmianą struktury organizacyjnej szpitala (niekoniecznie ze względu na wprowadzenie nowych zasad ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych). W znacznej mierze może to dotyczyć dostosowania się do szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą, czy też zmian organizacyjnych w poszczególnych dziedzinach medycyny w wyniku trendów demograficznych i cywilizacyjnych.
