Wojewoda pełni funkcję instytucji właściwej w związku z udziałem Rzeczypospolitej Polskiej w koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w przypadku przemieszczania się osób w granicach Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego polega na zapewnieniu łączności pomiędzy odrębnymi systemami państw członkowskich Unii Europejskiej oraz udzielaniu odpowiedzi na zapytania wysyłane przez instytucje zagraniczne w celu przyznania świadczeń rodzinnych.
Przepisom o koordynacji podlegają osoby zamieszkujące za granicą, w tym : pracownicy, osoby pracujące na własny rachunek, bezrobotni, emeryci, renciści, a także członkowie rodzin wyżej wymienionych osób.
Do pobytu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w celach turystycznych, leczniczych lub związanych z podjęciem przez dziecko kształcenia za granicą, nie mają zastosowania przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego ma zastosowanie:
- w państwach członkowskich Unii Europejskiej: Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, na Cyprze, w Czechach, Danii (z wyjątkiem Grenlandii i Wysp Faro), Estonii, Finlandii, we Francji, Grecji, Hiszpanii, Irlandii, na Litwie, w Luksemburgu, na Łotwie, Malcie, w Niemczech, Holandii, Polsce, Portugalii, Rumunii, na Słowacji, w Słowenii, Szwecji, na Węgrzech, we Włoszech,
- w państwach Europejskiego Obszaru Gospodarczego – Islandii, Lichtensteinie i Norwegii, na podstawie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym,
- w Szwajcarii, na podstawie umowy UE – Szwajcaria o swobodnym przepływie osób.
- w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, w tym na Gibraltarze (zasady nie obowiązują natomiast na Wyspie Man i Wyspach Normandzkich), o ile pobyt na terenie Zjednoczonego Królestwa rozpoczął się przed dniem 31.12.2020 r.
Punkt Obsługi Klienta
W ramach Oddziału Koordynacji Świadczeń Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie działa Punkt Obsługi Klienta.
ul. Grunwaldzka 15
35-959 Rzeszów
piętro VII / pok. 714
tel. 17 867-18-15
e-mail: koordynacja@rzeszow.uw.gov.pl
Punkt Obsługi Klienta, ze względu na obowiązujące przepisy w zakresie ochrony danych osobowych (RODO), nie udziela telefonicznie informacji dotyczących statusu spraw i wniosków. Przekazywane są jedynie informacje ogólne na temat zasad związanych z koordynacją świadczeń, obowiązujących procedur składania wniosków w Polsce oraz wymaganych dokumentów na potrzeby formularzy zagranicznych.
Punkt Obsługi Klienta przyjmuje dokumenty niezbędne do rozpatrzenia wniosków lub udzielenia odpowiedzi na zapytania instytucji zagranicznych. Każdy wnioskodawca, będący stroną postępowania administracyjnego, ma prawo wglądu w akta sprawy i otrzymania informacji dotyczącej statusu jej realizacji. W tym celu należy wcześniej skontaktować się telefonicznie z Punktem Obsługi Klienta, aby uzgodnić dogodny termin i godzinę spotkania.
Dyżur telefoniczny w Punkcie Obsługi Klienta pełniony jest od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-15.00 pod numerem telefonu 17 867-18-15.
Do zakresu działania Oddziału Koordynacji Świadczeń należy:
- Ustalanie czy w danej sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
- Ustalanie, który kraj jest właściwy w pierwszej kolejności do wypłaty świadczeń rodzinnych i świadczenia wychowawczego, zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. U. UE L Nr 166, str. 1 późn. zm.). Zgodnie z przepisami unijnymi, wnioskodawca nie ma możliwości wyboru kraju właściwego w pierwszej kolejności do wypłaty świadczeń. Wynika to z przepisów unijnych, które są nadrzędne w stosunku do przepisów krajowych.
- Wydawanie decyzji w sprawach świadczeń rodzinnych oraz jednorazowego świadczenia przyznawanego na podstawie ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” realizowanych w związku z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego, a także świadczenia wychowawczego za okresy do 31.05.2022 r.
- Prowadzenie korespondencji z instytucjami zagranicznymi w zakresie wymiany informacji , odnośnie świadczeń rodzinnych i świadczenia wychowawczego.
- Prowadzenie postępowań oraz wydawanie decyzji administracyjnych w sprawie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych oraz świadczenia wychowawczego, realizowanych w związku z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego.
- Prowadzenie postępowań administracyjnych w sprawach o zastosowanie ulg w spłacie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych i świadczenia wychowawczego. Osoba zobowiązana do zwrotu świadczeń ma prawo złożyć pisemny wniosek o ulgę wraz z uzasadnieniem. We wniosku należy wskazać rodzaj ulgi, tj.: umorzenie w całości lub w części, rozłożenie na raty. Wojewoda, przed wydaniem decyzji dotyczącej umorzenia lub rozłożenia na raty, jest zobowiązany do zbadania sytuacji rodzinnej i materialnej wnioskodawcy. Złożenie wniosku o umorzenie lub rozłożenie na raty nienależnie pobranych świadczeń nie wstrzymuje naliczania odsetek.
- Prowadzenie postępowań mających na celu egzekucję nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych i świadczenia wychowawczego oraz pośredniczenie w egzekucji świadczeń rodzinnych pobranych nienależnie na terenie Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Szwajcarii oraz Wielkiej Brytanii.
